- Sử học chi phối, quyết định sự phát triển của các ngành khoa học xã hội, nhân văn.
- Các ngành khoa học xã hội, nhân văn chi phối, quyết định sự phát triển của sử học.
- Đó là mối quan hệ tương tác hai chiều.
- Sử học và các ngành khoa học xã hội, nhân văn phát triển độc lập với nhau.